Elif, İran’da ismi belirtilmeyen bir kıyı şehrinde yaşayan
genç bir hackerdır. Sevgilisinin onu terk etmesiyle yıkılır ve kendisini sanal
alemde asla görmemesi için çok gelişmiş bir tanılayıcı/ keylogger dizayn etmeye
başlar. Eski sevgilisinin ona yolladığı kitap tüm dünyasını alt üst edecek
sanal dünyayı ve başka alemleri de sarsacak çatışmaları başlatacaktır. Yan
komşusuyla beraber Devlet’in gönderdiği polislerden kaçan Elif, cinlerin de
yardımını arayacak alemler arasında bir kovalamaca başlayacaktır...
Yaşlı bir adamın hapsettiği bir cine zorla hikaye
anlattırmasıyla açılan eser, büyüyle doğaya ve algılara tahakküm arzusuna vurgu
yapıyor.Entropiye atıfta bulunan metin Philip Pullman’ın Altın Pusula’sından
bahsetmiş. Aile içinde bir iç grup dış grup çatışmasını Elif ve annesi
üzerinden aktaran yazar, toplumda bulunan ırksal ayrımcılığı vurguluyor. Çokça
siyasal tarihi gönderme yapıp elitizm ve sosyal adaletsizlik vurgularına
başvuran yazar sansür altında baskıcı bir hükümet ve toplumun dayatmalarını
tanımlıyor.
Elif ve İntizar’ın kırık aşkı ırksal arka planından doğan
ayrımcılığa bağlanarak, katı sosyal dayatmalar vurgulanmış. Elif’in çocukça
hezeyanı onu çok gelişmiş bir hack aracı yaratmaya itiyor. Atatürk ve John
Addams atıfları yapan yazar “Makinedeki Hayalet” atfında bulunmuş. Kaçışçılığın Elif
üzerinden irdelendiği metinde gerçek dünyadan çekinen Elif sanal alemi ve
makineleri insanlardan ve hayattan daha rahatlatıcı bulmasıyla vurgulanmış.
Mistisizmi yücelten Vikram, son derece ilginç ve taze bir karakter olarak okurun karşısına çıkıyor, bilgeliği
yüceltiyor. Narnia Günlükleri atfı yapan yazar, Binbir Gündüz Masalları
üzerinden gizli Jung ve ortak bilinçaltı göndermelerinde bulunmuş. Görücü usülü
evlilikler ve nette başlayan ilişkileri son derece güzel bağdaştıran yazar,
Baudrillard atfı yapmış ve Modern Batı ve Doğu’yu kıyaslamış sıkça. Toplumun yüzeyinin altında yatan seksizm ve ırkçılık tecrübesiz bir oğlanın ağzından okura aktarılıyor.
Kuantum hesaplamaları ve Kur’an’ın farklı anlamları,
anlambilim hakkındaki çıkarım ve önermelerin dansı ahenkli akıcı ve ilgi
çekici. İnsanlık onurunun ayaklar altına alındığı işkenceler ve psikolojik
çözünmeye neden olacak vahşetin tanımlandığı hapishanede geçen bölüm okuru
rahatsız edebilir ancak diktatörlüğün gerçekliğini aktardığı için son derece
başarılı. Elif’in sanal alemde Devlet’e açıkça saldırması, isyankar
tavırlarında Arap Bahar’ının esintileri hissediliyor. El, anal sadistik
yönelimleri olan çığrından çıkmış bir pragmatist. Nesne ve özne kavramlarının
karıştırılması bu tahakküm delisi ayrıcalıklı üzerinden aktarılmış. Elif’le
benzeşmelerine rağmen önemli konularda taban tabana zıt karakterler. Akıl
sağlığını korumak için geçmişinin imgelerine ve Dina’nın imajına sarılan Elif’e
demokrasinin artık demode olduğunu, halkın kendi gücünden korktuğu için gidip
oy vererek yetkisini aktardığını söyleyen El üzerinden aynı zamanda kayıtsızlık
eleştirisi de yürütülmüş.
Elif’i kandıran Farukyaz nihilizm savunusu yaparken, yazar,
sosyal değiş tokuşları sorgulamış. Kadın mahkumlara tecavüzün “normalliği” ise
okurun kanını donduruyor. Lebon’a atıfta bulunan bir devrim kurgulayan yazar,
kibrin veya bilenen silahın sahibine döneceği klişesiyle bitirmiş. Populist argümanları
iki kadın arasında seçim yapmaya zorlanan Elif üzerinden aktaran yazar, metnin
devrimci altyapısına karşın kadın haklarını, peçe gibi dayatmaları hiç
sorgulamamış aksine yüceltmiş. Bun a benzer tutarsızlıklar kendine haklı yarım
bir metin oluşmasına neden olmuş. Sadece ifade özgürlüğünü sanal alemde talep
eden yazar, diğer özgürlükleri metnine katmamış. Acem kültürünü yüceltmeye biraz fazla
çabaladığı Batı’yı eleştirirken ortaya çıkan çıkan yazar, kraldan çok kralcılık
yapmış kimi yerde.Akıcı, sürükleyici bir metin ve kesinlikle okunmayı hak
ediyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder